پیرامون تحول حوادث جاری در ترکیه
سلسله تظاهرات توده ای، که از یک هفته پیش در
ترکیه آغاز شده است، همچنان ادامه دارد. اما چطور می توان این تظاهرات توده ای
دنباله را تعبیر کرد؟ بهار ترکی است؟ یک قیام همگانی است؟ یا اینکه پای تدارک نوعی
کودتا از طرف ملیون در میان است؟
برای ارائه یک تعبیر واقعبینانه از مساله، ابتدا
باید رویدادهای سیاسی اخیر در ترکیه را مورد توجه قرار داد. ناگفته نماند که در
این اوضاع و احوال، فقط یک جرقه برای روشن کردن آتش کافی بود.
دولت AKP( حزب عدالت و
توسعه-توفان)توس، بعنوان وفادارترین متحد امپریالیسم آمریکا و غرب در خاورمیانه، سوای
نقش مهمی که در طرح خاورمیانه بزرگ دارد، مجری فعال سیاست نئولیبرال نیز هست،
سیاستی که محرک انواع اعتراضات طی سالیان متمادی بوده است. سخن برسر سیاست واگذاری
اموال عمومی به نهادهای فراملیتی، به صاحبکاران بزرگ محلی، بیکارسازی انبوه، تجدید
سازمان زیست کارگران بسود این صاحبکاران، استفاده از کارگران مهاجر، تدابیر ضد
سندیکائی، محدویت حقوق اجتماعی، کاهش دستمزدها، تشدید استثمار نیروی کار بمنظور
افزایش توان رقابتی، همین تدابیر بودند که خیزش در کارخانه ها و نهادها را باعث
شده اند.
گذشته از این، جهل و حماقت حکومت در مورد سیاست یکسان
سازی خلق کرد، همراه با توقیف های انبوه نیز نتایج مخربی داشتند. بطوریکه بورژوآزی
شهری، شاهد اقدامات متکی بر مذهب و بیانیه های دولت در مورد برقراری نوعی تعلیمات
مذهبی اجباری در مدارس متوسطه، تغییر نظام آموزشی برمبنای سنت های مذهبی... ناظر
افزایش تعداد مدارس مذهبی، برپائی یک وزارتخانه برای امور مذهبی با استخدام لشگری
روحانیون مامور داوری، محدودیت فروش مشروبات الکلی و سیگار، تعویض و آرایش بوروکراتیک
توسط بخش های مذهبی، همه هوادار و وابستگان AKP ( حزب عدالت و
توسعه-توفان) بوده است.
با برقراری نرخ بهره بالا و فروش اماکن عمومی به
سرمایه خارجی، AKP ( حزب عدالت و توسعه-توفان) حجم عظیم نقدینه را بسمت سرمایه
تنزیلی هل داد. اقدامی که جلوی سرمایه گذاری در خاورمیانه یا در بانک ها و شرکتها
غربی را می گرفت. نتیجه این شد که دولت AKP ، مادام که تاثیرات منفی بحران
اقتصاد جهانی را بسود اروپا و ایالات متحده کاهش می داد، موفقیت های زیادی بدست آورد.
تا اینکه اخیرا، حجم سرمایه های آزاد خارجی کاهش
یافت. دولت AKP ( حزب عدالت و توسعه-توفان) سعی کرد تا جلوی این حرکت نا مناسب اقتصادی را،
با براه انداختن یک موج مستغلاتی، موسوم به « تغییر شکل شهری »! بگیرد. در این
راستا بود که بهترین محله های شهر های بزرگ مصادره شدند، آسمان خراش ها در اماکن عمومی
ساخته و با قیمت های گزاف بفروش رفتند. مشکل فزآینده ترافیک، تخریب مناطق سبز و
تدابیر زیانباری که جیب هواداران AKP ( حزب عدالت و توسعه-توفان) را پر کرده و نا رضایتی وسیعی را بدنبال آوردند.
سیاستی که دولت AKP حزب عدالت و
توسعه-توفان) در قبال سوریه در پیش گرفت نیز
مزید بر علت شد و نارضایتی در میان مردم را بیشتر و وسیع تر کرد. بعلاوه، کمک مالی
برای حمایت از سازمان ها و گروههای اسلامی رادیکال و فرستادن این گروهها به مرز
سوریه هم مشکلات فراوانی ببار آورد. اسلامیست های رادیکال به نیروئی تهدید کننده
برای علویست هائی که در مرز سوریه زندگی می کنند تبدیل شدند. سکونت اسلامیست های
رادیکال در مرز سوریه، بشدت به تجارت و اقتصاد این منطقه مرزی لطمه زد.
همزمان، ورشکستگی ها زیاد شد، بیکاری افزایش
یافت. ایضا، تاثیرات منفی کمک 5 میلیون دلاری به مخالفان اسد هم نمایان شدند. در
یک چنین شرایطی بود که نخست وزیر اردوغان اعلان کرد که در میدان تقسیم یک مرکز تجاری
بزرگ ساخته خواهد شد. مرکزی به شکل نوعی پادگان. فراموش نکنیم که پادگان های
آتشبار از این دست در جریان انقلاب بورژوآئی 1908 میلادی، همان ستاد فرماندهی
نیروهای ارتجاعی و مرکز شورش را همه می شناسند. AKP از خاطره شورش ارتجاعی 31
مارس 1908 میلادی دفاع کرده و می خواهد از انقلاب 1908 انتقام خود را بگیرد. این
دریافت یک بخش قابل توجه از مردم از طرح پادگان هاست. حوزه میدان تقسیم بر روی محیط زیست هم کلی تاثیر می گذارد، دیگر هیچ
جای سبزی، حتی در مرکز تجاری مورد نظر دولت، باقی نمی ماند. قصد اردوغان جهت تغییر
نمای شهر، آنهم بدون توجه به میل و نظر اکثریت بود که راه را برای نوعی قیام در
قبال سیاست دیکتاتوری منشانه او باز کرد.
مقاومت در پارک تقسیم گزی آغاز شد. وسائل
خاکبرداری شرکت ها، وقتی که برای عمل تخریب وارد پارک شدند، توجه هزاران نفر در
پارک را بخود جلب کردند. دیر وقت شب، بعد از اینکه بیشتر مردم پارک را ترک کردند،
نیروهای پلیس گروه اندکی که در چادر خوابیده بودند مورد حمله قرار دادند. پلیس
چادرها را آتش زد، فعالین وحشیانه مورد ضرب و شتم قرار گرفتند...
یک ماه است، از تظاهرات اول ماه مه در میدان
تقسیم تا کنون، که دولت AKP تردد در این منطقه را تا 30 کلیلومیری درب ورودی پارک تقسیم
ممنوع کرده و به وسائل حمل و نقل عمومی در این محل را اجازه نمی دهد. راه ورود به
قسمت های آسیائی و اروپائی شهر را برای تمام روز بسته است. در این فاصله، مردم
مرتب مورد حمله قرار گرفته و یا بروی شان گاز اشک آور پاشیده اند. تدابیر احتیاطی
دولت AKP شدت نا رضایتی ساکنان استانبول و حتی توریست ها را افزایش
داده اند.
امروز، یکبار دیگر، باز همان متد قبلی برای
پایان بخشیدن به حرکت پارک تقسیم بکار برده شد. آخرین حمله تا این تاریخ مردم را بشدت
خشمگین کرده، هزاران نفر بسمت میدان تقسیم کشیده است. در پایان ساعت کار روزانه،
جمعیت متمرکز در میدان تقسیم به صد هزار نفر رسید. پلیس در حمله های خود از گاز
اشک آور و توپ آب پاش استفاده کرد. با وجود سانسور شدید رسانه های بورژوآزی، تلاش
رسانه های اجتماعی و بعضی ارگان های انقلابی و دمکراتیک، مردم را در جریان این
حوادث قرار دادند. در آنکارا و ایزمیر هم حرکت های مشابهی روی داد. بطوریکه مردم
خیابان ها را تا صبح روز بعد ترک نمی کنند. در ایزمیر، آنکارا واستانبول، زد و خورد های خیلی شدیدی میان پلیس
و فعالین رخ دادند. سنگرها برپا شدند. طی ساعت ها درگیری، جوانانی در آنکارا، استانبول
و کاتای جان خود را از دست دادند. دهها هزار نفر زخمی و دستگیر شدند.
بیشتر معترضین جوانان و زنان بودند. هواداران
تیم فوتبال هم رقابت های معمول را کنار گذاشته و در متینگ ها و تظاهرات شرکت
کردند. بیشترین شعار ها در این حرکت ها « استعفای دولت » و « طیب استعفا »! بودند.
غالبا، توده شرکت کننده در تظاهرات سازمانیافته نبودند.
حزب ما، مثل تمام احزاب انقلابی و دمکراتیک،
طرفداران محیط زیست، خانه پزشکان، مهندسین و آرشیتکت ها، سندیکاهای کارگران و
خدمات عمومی، علوی ها، روشنفکران، هنرمندان، قضات و وکلا، ملی گرایان، گروههای لائیک،
بپا خاسته، بمردم هشدار می دهد که دولت AKP در صدد است تا یک نظام مذهبی برپا نماید.
حزب ما، که با همه کادرها و سازمان هایش در این
سلسله تظاهرات حضور دارد، سعی می کند تا توجه کارگران، پرولتاریا و سندیکاها را نسبت
باین حرکت ها جلب نماید...
پای راه حلی دمکراتیک و توده ای برای مساله کرد،
رفع محدودیت های تحمیلی برای مطبوعات، آزادی بیان و تاسیس انجمنها، حقوق علوی ها،
باز پس دادن حقوق پایمال شده کارگران و دهقانان... را بمیان کشیده است. خواهان معرفی
و مجازات مسئولان کشتار روبسکی و ریحانه، ممنوعیت استعمال گاز اشک آور در قبال
تظاهرکنندگان توسط پلیس، ممنوعیت محاصره شهرها، ممنوعیت تخریب فضای سبز بمنظور اهداف
مستغلاتی یا برای غارت و بهره کشی از جنگل ها شده، برای یک اعتصاب عمومی و ادامه مقاومت
فراخوان داده است.
از مردم خواسته تا برای یک مبارزه سازمانیافته
آماده باشند. امروز، سندیکای کارگران بخش عمومی و کنفدراسیون انقلابی کارگران خود
را برای یک اعتصاب عمومی آماده می کنند. رویدادهای یک هفته ای در ترکیه، سوای
تفاوت ها، بی شباهت با حوادث گذشته در تونس، مصر و در بعضی دیگر از کشورهای عربی نیست:
مردم می گویند « ما خسته شده ایم »! و خیابان ها را اشغال می کنند... در این 5 سال
گذشته، حرکات مشابهی رخ داده، نه فقط در کشورهای عربی یا در ترکیه، حتی در کشورهای
اروپائی مثل یونان، ایتالیا، پرتقال، اسپانیا، فرانسه و انگلستان، ایضا در بعضی
کشورهای آمریکای لاتین. نقطه مشترک در همه جا، شورش مردم برعلیه فشار و برعلیه
استثمار سرمایه داری است. طبیعی است که مبارزه مردمی که در برابر طبقات حاکم طغیان
کرده اند، طالب حقوق و آزادی خویش اند، بیاری اتحاد و همبستگی بین المللی تقویت
خواهد شد.
حزب کار ترکیه
ترکیه، 4 ژوئن 2013 میلادی
ترجمه
و تکثیراز حزب کارایران(توفان)
www.toufan.org
*AKP = حزب عدالت و توسعه