صدای آلمان:شلوارهای جين کم‌رنگ يا خاکی در سراسر اروپا محبوب هستند. اما کمتر کسی از پيش‌زمينه‌ی خطرناک توليد آنها در ترکيه آگاه است. ده‌ها کارگر در بخش‌های توليدی اين نوع شلوار در ترکيه در معرض خطر مرگ هستند.
به‌گزارش سايت اينترنتی "اشپيگل آنلاين" تاکنون نزديک به ۱۰۰ نفر از جوانان روستای تاسليکای و ده‌های اطراف آن در شرق آناتولی ترکيه، به‌بيماري‌ريوی دچار شده‌اند که در بسياری موارد درمان‌ناپذير است. تاکنون ۷ نفر نيز بر اثر همين بيماری جان باخته‌اند. اين جوانان فقير اغلب برای يافتن کار و ساختن آينده‌ای بهتر در شهرهايی مانند استانبول به کار در کارگاه‌های توليد شلوار جين مشغول شده‌اند. شباهت ديگری نيز در ميان افراد مبتلا به اين بيماری به‌چشم مي‌خورد. بسياری از آنها در کارخانههايی کار کرده‌اند که شلوارهای جين شيري‌رنگ و سنگشور به اروپا ارسال مي‌کنند. اين نوع شلوارهای جين که در نگاه نخست کهنه به‌نظر مي‌رسند، از مدتی پيش در بازار مد شده‌اند. تنفس از ذره‌های حاوی کوارتس در هوای چنين کارگاه‌هايی کارگران را به نوعی بيماری ريوی به‌نام سيليکوزيس مبتلا مي‌کند که در آن شش‌های بيمار از درون سخت مي‌شود و فرد در حالت‌های پيشرفته‌ی آن در اثر خفگی مي‌ميرد. سودهای کلان و کارگران بيمار در سپتامبر سال ۲۰۰۸ يکی از کارگران بيمار به نام عبدالحليم که چندی در يکی از همين کارخانه‌‌ها کار کرده بود، همراه فرد ديگری برای ضبط شرايط کار کارگران با دوربين مخفی به‌عنوان خريدار شلوار جين، وارد يکی از مکان‌های سنگشور کردن شلوارها شد. تصويرهايی که اين دو از محل تهيه کردند، از تجارتی پرسود حکايت داشت که به بهای بيماری کارگران انجام مي‌گرفت. در فيلمی که اين دو نفر از محل توليد چنين شلوارهای تهيه کردند، حفره‌هايی در ديوار به‌چشم مي‌خورند که کارگران جوان در آنها با لباس‌های مخصوص و ماسک تنفس با حرکت‌های منظم، پارچه‌ها را با دستگاه‌های سنگين فشار و پاشيدن شن کم‌رنگ مي‌کنند تا رنگ خاکی مورد نظر بر پارچه ظاهر شود. اگر در اين حين غبار برخاسته از پارچه وارد مجرای تنفس شود، بيماری ريوی سيليکوزيس در انتظار فرد خواهد بود. آبجو و شير به‌عنوان دارو! بعضی از کارفرمايان ترک که شلوارهای جين را آماده مي‌کنند، به‌کارگران ساعتی يک يورو (تقريباَ ۱۳۰۰ تومان) مي‌پردازند. آنها به کارگران خود توصيه مي‌کنند، شير يا آبجو بنوشند تا مواد سمی از بدن آنها دفع شوند. بسياری از کارگران نمي‌دانند شن به‌کار رفته در دستگاه توليد اين شلوارهای جين، تا چه حد برای ريه‌های آنها خطرناک است. در اين ميان شمار مبتلايان به بيماری سيليکوزيس در استانبول افزايش يافته است. در آغاز مراجعه‌ی کارگران جوان پزشکان را متعجب مي‌کرد؛ زيرا اين نوع بيماری نه در کارخانه‌های نساجي، بلکه در ميان معدنچيان به‌چشم مي‌خورد. زکی کيليک‌اصلان، استاد درمانگاه دانشگاه استانبول، تاکنون ۷۰۰ مورد مبتلا به سيليکوزيس را ثبت کرده که البته آمار رسمی اين نوع بيماران است. اين پزشک دانشگاهی توضيح مي‌دهد که جريان شن، زير فشار بالای دستگاه، سيليکن توليد مي‌کند که پس از تماس با اکسيژن تبديل به کوارتس مي‌شود. اگر اين ترکيب پس از تنفس وارد شش‌های فرد شود، سختی بافت داخلی شش و ايجاد بافت‌های اضافه را در پی دارد که مي‌تواند باعث سرفه، کاهش وزن، تنگی نفس و در حالت پيشرفته، خفگی شود. پيشگيری و مبارزه زکی کيليک اصلان، پزشک استانبولي، مخالفت خود را با کاربرد شن در دستگاه‌های فشار اعلام کرده و خواستار ممنوعيت آن شده است. اما نظر او در ميان مقام‌های ترک بازتاب چندانی نداشته است؛ زيرا مراکز توليد اين نوع پارچه و شلوار جين بيرون از محدوده‌ی کنترل حکومتی هستند. هر سال صدها هزار شلوار جين روانه‌ی بازارهای سياه اروپا مي‌شوند، که با روش پيش‌گفته توليد شده‌اند. هزاران جوان کرد در کارخانه‌های توليدی آنها، گرفتار بيماري‌های مهلک ريوی مي‌شوند. در سال ۲۰۰۸ کارگران چنين کارخانههايی همراه با حاميان خود، نخستين تظاهرات را عليه اين روند در استانبول برگزار کردند. يکی از شعارهای آنها اين بود:" شلوارهای جين، رنگ روشن مي‌گيرند، زندگی ما تيره مي‌شود!" در اين فاصله کميته‌ی همبستگی با اين کارگران تشکيل شده است. به‌گفته‌ی فوليا آياتا، از فعالان اين کميته، آنها قصد دارند، شرکت‌ها را وادار به افشای نام توليدکنندگانی کنند که از شن و دستگاه‌های فشار برای کم‌رنگ کردن شلوارهای جين استفاده مي‌کنند. از نظر او ممکن است شرکت‌های نساجی بين‌المللی در اين ماجرا درگير باشند و بسياری از آنها با شرکت‌های فرعی ترک همکاری مي‌کنند.
