سرمایه: جوشکاری و نوسانات برق کنار مخازن اشتعال زا سبب کشته شدن 22 نفر در کارخانه های مواد شیمیایی اراک شد.
در حالی که آتش سوزی کارخانه های مواد شیمیایی «کیمیا گستران سپهر» و «کیمیاگران امروز» در ساعت چهار عصر روز یکشنبه در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شازند باعث کشته شدن 22 نفر و مجروح شدن 46 نفر دیگر شد، کارشناسان علت حادثه را جوشکاری در نزدیکی مخازن دو اتیل اگزانول می دانند که به دنبال آن سه مخزن حاوی ایزوبوتانول در واحدهای کناری نیز منفجر شدند. حبیبی مسوول واحد کارشناسی و ایمنی سازمان آتش نشانی اراک با اشاره به اینکه تولید این دو شرکت، ضدیخ، الکل، مواد پاک کننده و شوینده است، گفت: «تمامی این مواد که اشتعال زا هستند، باعث گسترش آتش سوزی شدند.» حبیبی در ادامه گفت: «این دو شرکت پیش از وقوع حادثه در حال تعمیرات بودند و در این حالت تمامی سیستم ها، تخلیه و کارکنان نیز از شرکت خارج می شوند تا سیستم های شرکت، تعمیر و بازبینی شوند.» او با اشاره به اینکه حدود ۹۵ درصد شرکت کیمیاگران سپهر در آتش سوخته است، گفت: «در این شرکت ۶۰ کارگر در حال فعالیت بوده در حالی که با توجه به تعمیرات در شرکت نباید این تعداد افراد در شرکت حضور داشته باشند.»این در حالی است که به علت وزش باد شدید، آتش سوزی از شرکت کیمیاگران سپهر به شرکت کیمیاگستر امروز نیز سرایت کرد که در این شرکت نیز در آن زمان ۲۰ تا ٣۰ نفر کارگر مشغول کار بودند.آتش سوزی این دو کارخانه باعث آتش سوزی شرکت صنایع چوب کاران که در نزدیکی این دو شرکت قرار دارد نیز شد که بر اثر آن دیوار، حصار و سقف این شرکت نیز دچار آسیب شد. حبیبی با اشاره به اینکه شهر اراک دارای هفت تا هشت قطب صنعتی است، گفت: «شرکت های صنعتی باید تجهیزات ایمنی را برای حوادث غیرمترقبه فراهم کنند اما با وجود واحدهای ایمنی در این شرکت ها این آتش سوزی گسترده رخ داد.»ایجاد ایستگاه های آتش نشانی در قطب های صنعتیحبیبی با اشاره به اینکه باید در قطب های صنعتی، ایستگاه های آتش نشانی ایجاد شود تا در کمترین زمان امدادرسانی صورت گیرد، گفت: «حادثه فوق خسارات میلیاردی بر جای گذاشته که میزان آن هنوز مشخص نیست.»بر اثر این آتش سوزی، چهار مرحله انفجار صورت گرفته که علاوه بر نابودی کامل این دو واحد صنعتی تا شعاع ٣۰۰ متری همه شیشه های واحدهای اطراف شکسته و دامنه آتش سوزی به واحدهای مجاور نیز کشیده شد و تا شعاع ٣۰۰ متری افراد دچار سوختگی و مجبور به فرار شدند به طوری که علاوه بر تخریب ۱۰۰ درصدی این دو واحد تولید مواد پتروشیمی و خسارت ۱۰ تا ٣۰ درصدی تعدادی از واحدهای اطراف، ده ها خودرو سنگین و سبک نیز به طور کامل در شعله های آتش سوختند. نیروهای آتش نشانی نیز پس از حدود چهار ساعت موفق به مهار شعله های آتش شدند. در روز یکشنبه خانواده های قربانیان حادثه انفجار این دو کارخانه برای اطلاع از وضعیت بستگان خود در جلوی بیمارستان ها و مراکز درمانی شهر اراک و شازند اجتماع کردند به طوری که اجتماع آنها باعث بسته شدن تعدادی از مسیرهای منتهی به این مراکز شده و باعث متوقف شدن رفت و آمد در این مسیرها شد. از طرف دیگر شدت بالای انفجار سبب شده تا بیشتر اجساد کشته شدگان متلاشی و غیرقابل شناسایی شوند و مجروحان نیز بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد دچار سوختگی شوند.شماری از مجروحان این حادثه به بیمارستان های اراک، قم، اصفهان و تهران منتقل شده اند که حال بعضی از آنها وخیم گزارش شده است.واحد بازرسی صیانت از نیروی انسانی در کشور وجود نداردحاج اسماعیلی کارشناس ایمنی معتقد است هیچ واحد بازرسی ویژه برای صیانت از نیروی انسانی مطابق رعایت مسائل بهداشتی و ایمنی در حوزه کار در کشور وجود ندارد. به گفته او وجود یک واحد در وزارت کار که بیشتر فعالیت آن در ۱۰ سال گذشته محدود به کارگاه های کوچک بود، کافی نیست.او می گوید: «در یک دهه گذشته بازرسی در خصوص ایمنی کمتر شده و این نشان می دهد مقررات لازم برای مجاب کردن کارفرما جهت رعایت ایمنی کارگران وجود ندارد و شرکت های دولتی وابسته به مقررات استخدامی دولت یا کارگاه های مشمول قانون کار در خصوص رعایت استانداردهای کار خود را متعهد نمی دانند.» به گفته این کارشناس هنوز تعریف علمی و حقوقی صیانت از نیروی کار تدوین نشده است: «در شرایطی که برای پرداخت دستمزد مطابق وضعیت اقتصادی کشور دچار مشکل هستند بقیه حقوق و رعایت امکانات و ابزار لازم برای یک کار فراهم نیست.»حاج اسماعیلی با ابراز تاسف از وقوع پی در پی چنین حوادثی در کشور ادامه می دهد: «در کارگاه ها کارگران لباس ، کلاه و دستکش مناسب ندارند. در شرایطی که کارگر از این ابزار اساسی بی بهره است چنین اتفاقاتی طبیعی است در حالی که مطابق شرایط روز دنیا کارگاه ها باید مدرن شوند. هرازگاهی چنین اتفاقی می افتد که در بیشتر موارد جان کارکنان هدف قرار می گیرد. به جز منابع طبیعی کشور باید نگران جان کارگران هم بود.»
